JAAK VERMEIREN

PSYCHOLOOG / PSYCHOTHERAPEUT TE BRASSCHAAT (MARIA TER HEIDE)

Stress

De file, de zeurende collega

Vaak wordt men opgezadeld met niet eens zeer ernstige, maar wel steeds terugkerende spanningen en irritaties, zoals elke dag in de file staan, elke avond weer verplicht meeluisteren naar de televisie van buren, elke dag weer die kleine pesterijen van die collega. Het opvallende is dat het lichaam dit soort van ‘bedreigingen’ even ernstig neemt als die van een werkelijk gevaarlijke situatie, het lichaam reageert met de vecht-of-vlucht-response, alsof het in levensgevaar is!

Wat gebeurt er tijdens stress?

Zodra de hersenen een mogelijke bedreiging registreren slaat het hele organisme alarm. Stresshormonen (adrenaline en noradrenaline) worden ogenblikkelijk afgescheiden door de bijnierschors. Hierdoor versnelt het hartritme en de ademhaling om zuurstofrijk bloed naar de spieren te pompen. De huidbloedvaatjes trekken samen om geen bloed te verspillen, vandaar dat u wit wegtrekt en koude handen hebt als u onder stress staat en de zweetafscheiding neemt toe om tijdens het vechten of vluchten niet oververhit te raken, enz...

Verzwakking van het immuunsysteem

Het cruciale hormoon dat na de alarmfase op gang komt is cortisol. Dit zorgt ervoor om op langere termijn het hoofd te bieden aan de bedreigende situatie, onder meer door de bloedsuikerspiegel te verhogen, een brandstof die we nodig hebben.
Eén van de ingrijpende gevolgen van cortisol is de onderdrukking van de activiteit van het immuunsysteem en dit gebeurt niet zonder reden. We hebben alle energie nodig om te vechten of te vluchten en dan kunnen herstelprocessen om bijv. wondgenezing te bevorderen wel even wachten.

Chronische stress

Stress veroorzaakt een hele reeks van reacties in het lichaam die nodig zijn om te overleven. Door de stresscyclus te doorbreken herstelt het lichaam zich vanzelf. Bent u niet in de mogelijkheid om dat te doen, dan blijft uw lichaam in de veronderstelling dat het nog steeds aan stress wordt blootgesteld en zal het ook de bijbehorende overlevingsreacties blijven aanmaken. Deze reacties van het lichaam zijn op zich gezond maar worden ongezond en hinderlijk wanneer ze niet ophouden en voortduren.

De gevaren van sluimerende stress

Een acute stresssituatie is vaak duidelijk herkenbaar, voor uzelf en voor uw omgeving. De motivatie om iets te veranderen is dan groot wat resulteert in het feit dat u daadwerkelijk iets onderneemt. De zogenaamde sluimerende stresssituaties zijn dikwijls veel moeilijker waarneembaar. De effecten van deze situaties, ook wel ‘dagelijkse beslommeringen’ genoemd, kunnen zich opstapelen en ervoor zorgen dat het lichaam uiteindelijk symptomen vertoont van lichamelijke, psychische en emotionele spanningen.